اگر خودرو تصادف بكند، ساچمه فولادي بالا مي‌رود. ساچمه، اتصالات متحرك را هل مي‌دهد و كليد قطع

 مي‌گردد.

•        استپر موتور (STEPPER MOTOR) 

•        استپر موتور دارای عناوین دیگر همانند موتور مرحله ای دور آرام و موتور پله ای نیز می باشد.

•        این قطعه شامل یک سوزن و روتور و هسته مغناطیسی و دو عدد سیم پیچ که با تغذیه معکوس کار

می کنند.  

•        وظایف استپر موتور: 

•        1- ایجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن موتور

•        2- کمک به تنظیم سوخت و هوای دور آرام و تثیت دور های ناپایدار موتور

•        3- تنظیم دور آرام در زمان گرفتن بار اضافی از موتور (کولر،فرمان هیدرولیک،....)

•        4- جلوگیری از بسته شدن سریع مسی هوا زمانی که در سرعت ای بالا راننده به طور ناگهانی پا را از روی پدال گاز بر می دارد.

•        موتور مرحله اي در دو مدل است 1.خطي    2.چرخشي

•        مدل خطي:

 

نوع چرخشي:

  

•         مدار برقی استپر موتور:

•         موتور مرحله ای مستقیما توسط (ECU) کنترل می شود و سوکت آن به شرح زیر است

•        پایه های  AوD یا 1 و 4 (بیرونی ها) مربوط به سیم پیچ اولیه است.

•        پایه های BوC یا 2 و 3 ( داخلی ها) مربوط به سیم پیچ ثانویه است.

•        محل قرار گیری استپر موتور:

•        برای تامین هوای مورد نیاز در دور آرام یک مدار کنار گذر  یا بای پس لازم است که در کنار دریچه گاز

 تعبیه شده است این مسیر کنار گذر توسط نوک شافت موتور مرحله ای یا همان سوزن باز و بسته می شود

 بنابراین حجم هوای ورودی در دور آرام موتور به فرمان (ECU) و حرکت موتور مرحله ای بستگی داشته و

 تنظیم می شود.

•        نوع استپر موتورچرخشي:

•        عیب یابی موتور پله ای:

•        کثیفی یا خرابی موتور پله ای معایب زیر را در بر دارد

•        1- جرم گرفتگی شافت استپر موتور باعث بد کار کردن موتور در دور آرام می شود

•        2- گیر کردن شافت استپر موتور باعث روشن نشدن خودرو و یا خاموش شدن آن در دور آرام می شود

•        3- ریتایمینگ نشدن موتور مرحله ای باعث گاز خوردن زیاد خودرو در دور آرام می شود

•        4- در هنگام رانندگی در سرعت بالا هنگام برداشتن پا از روی پدال گاز خودرو دچار کپ کردن (مکث یا گیر

 کردن استپر موتور) می شود

•        5- در زمان دور آرام موتور با زدن کولر و چرخاندن فرمان هیدرولیک و ایجاد بار اضافه بر موتور، موتور دچار

 لرزش شده و خاموش می شود

•        6- موتور در دور آرام دچار نوسان می شود 

•        سرویس استپر موتور:

•        ابتدا سوئیچ خودرو را می بندیم سپس درب ا خودرو را باز و سوکت برق استپر موتور را جدا

می کنیم سپس دو عدد پیچ چهار سو خور را باز کرده و استپر را در آورید و توسط پارچه نظیف میز

کرده (داخل نشیمنگاه استپر) و داخل هوزینگ یا محل نشستن استپر در روی دریچه گاز را تمیز کرده

بطوری که درون آن خطی نیفتد و از پیچیدن دستمال به دور ابزار تیز و داخل کردن آن در هوزینگ جدا

 خودداری نمایید

•        نکته های مهم برای تمیز کردن استپر:

•        ۞ به هیچ عنوان از بنزین و تینر استپر را تمیز نکنید چون باعث از بین بردن لاک روی سیم پیچ استپر می شود

•        ۞ موقع تمیز کردن هوزینگ استپر دقت کنید که خش نیفتد

•        ۞ موقع تمیز کردن استپر نوک استپر را نچرخانید زیرا باعث از بین رفتن تنظیمات و همچنین خرابی دنده های استپر می شود آن را به صورت خطی تمیز کنید

•        ۞ نوک شفت استپر از جنس فلز حساس است نباید با پوست بدن تماس داشته باشد چون الکتریسیته بدن به آن تخلیه شده و باعث بهم خوردن ریتایمینگ می شود بنابراین بین دست و نوک استپر دستمال تنظیف قرار گیرد و بعد از تنظیف مقداری روغن با غلظت كم  به آن بزنید برای روان کاری دنده های استپر موتور

•        ۞ برای اسپری کردن ، استپر موتور را بصورت عمودی قرار دهید و اسپری را رو به زمین اسپری کنید تا داخل سیم پیچ استپر موتور نشود.

•        ۞ یکی از عوامل مهم بالا بودن مصرف سوخت در خودرو های انژکتوری ناشی از ریتایمینگ نبودن استپر موتور است.  

•        روش های ریتایمینگ کردن استپر موتور(معرفی میزان کورس استپر به ECU):

•        عمل ریتایمینگ به دو صورت دستی و با دستگاه دیاگ صورت می پذیرد

•        1- عمل ریتایمینگ به صورت دستی: ابتدا سوئیچ را در داخل مغزی سوئیچ قرار داده سپس به مدت ده

  ثانیه سوئیچ را باز می نمائیم مجدد به مدت ده ثانیه سوئیچ را می بندیم و مجددا به مدت ده ثانیه سوئیچ را

 باز می کنیم و بدون گاز دادن خودرو را استارت زده و روشن می کنیم پس از روشن کردن خودرو کولر

 خودرو را (اگر خودرو فاقد کولر بود با چرخاندن چند بار غربیلک فرمان هیدرولیک یا روشن کردن چراغ های

 جلو )(هدف بار کشیدن از موتور در دور آرام است تا فعالیت استپر به انتها برسد (ماکزیمم)) پس از سه

 دقیقه بار کشیدن از موتور خودرو را خاموش نمائید با این عمل شما استپر خودرو را به کامپیوتر معرفی

می کنید در مجموع به این حالت ریتایمینگ می گویند 

•        - عمل ریتایمینگ توسط دیاگ :دراين حالت با استفاده از دياگ استپر را ecu معرفي ميكنيد

•        پمپ بنزین:

•        در خودرو های انژکتوری وظیفه ارسال سوخت با فشار بالا به ریل سوخت را بر عهده دارد.

•        پمپ بنزین به دو صورت داخل باک و خارج باک وجود دارد 

•        خارجی (خارج از باک ، زیر صندوق عقب در جلوی باک قرار دارد)

•        داخلی ( در داخل باک و معمولا در زیر صندلی عقب بین صندلی و صندوق عقب قرار دارد)

پمپ هاي داخل باكي در داخل باك سوخت، و بعضي از پمپ ها، خارج از باك نصب مي شوند.

 اغلب پمپهاي داخل باك بدليل خاصيت ضد صدا و ضد قفل گازي ترجيح داده مي شوند و مورد استفاده قرار

 مي گيرند. پمپ سوخت از يك موتور DC ، يك سوپاپ تنظيم كننده يك طرفه و يك سوپاپ اطمينان تشكيل

 شده است،  كه داراي جرياني نسبتا بالاست كه بوسيله رله كنترلي، كنترل مي گردد. 

 

•        مدار الکتریکی پمپ بنزین:

•        در پمپ بنزین های خارج از باک ، دو سیم برق به پمپ متصل می شود که یکی ولتاژ 12 ولت مثبت دارد که بعد از گذشتن از رله دوبل و همچنین گذشتن از سوئیچ ثقلی (اینرسی) به کانکتور مثبت پمپ بنزین وصل و دیگری ولتاژمنفی یا اتصال بدنه است.

•        در پمپ ینزین های داخل باک یک کانکتور، چهار سوکتی وجود دارد که دو پایه مانند پمپ خارج باک وظیفه ارسال سوخت را بر عهده دارند و دو پایه دیگر به شناور باک برای تایین سطح سوخت باک متصل می شود

 

 

پمپ سوخت داخل باك (سيستم سوخت غير برگشتي(

•        در داخل پمپ بنزین یک سوپاپ مهم وجود دارد که کارهای زیر را انجام می دهد:

•        ☻ مانع از خالی شدن مدار سوخت رسانی در مواقع خاموش بودن موتور می گردد(جلو گیری از هوا گرفتن مدار و تسریع در روشن شدن خودرو )

•        ☻ از ایجاد حباب در مجاری سوخت جلوگیری می کند (مانع از فراهم آمدن عامل سوم یعنی اکسیژن در اطراف روتور و زغال های پمپ بنزین می شود(مانع از آتش سوزی))

 

عيب پمپ بنزين:

-          در دور آرام موتور خاموش می شود

-          شتاب گيري ضعيف موتور، و كاهش نا گهاني دور موتور در حركت

-          صدای پمپ بنزين بسيار زياد است.موتور به سختی روشن می شود و يا اصلا روشن نمی شود. 

 

•        شیر برقی کنیستر (CANISTER PURGE VALVE)

•        شرح شیر برقی کنیستر:

•         این قطعه با فرمان (ECU) کار می کند و مسیر بازیافت بخارات بنزین را از مخزن کنیستر به سمت مانیفلد هوا ی ورودی باز و بسته می کند.

•        محل قرار گیری شیر برقی کنیستر :

•         در داخل کاپوت و معملا نزدیکی سوئیچ اینرسی است.

•        ساختار داخلی شیر برقی کنیستر :

•        دارای دو مجرای ورودی و خروجی است مجرای ورودی آن به کنیستر و مجرای خروجی آن به مانيفولد

 هوای ورودی وصل می شود در داخل پوسته بوبینی وجود دارد که با جریان برق شیر را باز می کند و اجازه

 عبور بخارا کنیستر را می دهد . 

كويل:

كويل داراي دو ترمينال ميباشد: 1.ترمينال فشار ضعيف   2. ترمينال فشار قوي

وظايف:

وظايف كويل عبارت است توليد ولتاژ بالا براي جرقه زني شمع ها به اندازه لازم براي سر شمع

محل قرار گيري اين قطعه در جاي قبلي دلكو مي باشد در خودروهاي 206، زانتيا ، ما كسيما ، سوزوكي كويل بطور مستقيم بر روي سر شمع ها قرار گرفته است

در 206 ،زانتيا كويل بصورت يكپارچه بر روي شمع ها است ولي در خودروي ماكسيما، لوگان، مزدا 323

سوزوكي بصوذت واحد تكي ميباشد 

•        روش بررسي سيستم جرقه زني به قرار زير است: 

•            آزمايش جرقه (شمع)

•            بررسي مقاومت كويل

•          اندازه گيري منحني كويل اوليه در حالت دور آرام و غيره

•        براي اجراي آزمايش جرقه (شمع)، واير را از سرشمع جدا كنيد و جرقه توليد شده از كابل واير را بررسي

 كنيد  

•        جريان الكتريكي از رله دوبل به سيم پيچ اوليه كويل ميرسدسپس ECU با وصل جريان منفي كويل در زمان

 مورد نظر باعث شارژ سيم پيچ اوليه شده وزماني كه جرقه لازم است با قطع جريان منفي باعث ريزش جريان

 در سيم پيچ تانويه وتوليد ولتاژ بال براي شمع ميكند

•        اگر كويل بسوزد موتور روشن نميگردد وچراغ چك روشن ميگردد

•        كنترل كننده گاز خروجي (EGR):

•        گاز اگزوز محتوي NOx   است كه به اندام مخاطي و سيستم عصبي مركزي انسان آسيب مي‌رساند. بعلاوه علت اصلي توليد گاز‌هاي گلخانه اي مي‌باشد. HC و CO  از انفجار ناقص بوجود مي‌آيند، در نتيجه با انفجار بهينه و كافي، از مقدار اين دو ماده كاسته مي‌شود و فعاليت موتور بهتر مي‌گردد. با افزايش دماي انفجار مقدار NOx   نيز افزايش پيدا مي‌كند و در دماهاي بالاي °2000 سانتيگراد نيز بطور معمول به سرعت اين اتفاق مي‌افتد، پس دماي انفجار بايد تا حد ممكن پايين بيايد تا حجم NOx  كاهش پيدا كند

•        كم كردن دماي انفجار يكي از راههاي كاهش NOx  مي‌باشد، اما بعضاً گاز اگزوز را (15% مخلوط ورودي) را دوباره منتشر مي‌كند تا گاز اوليه CO2  را به محفظه احتراق بكشاند 

•         بسته به نوع كنترل فشار خلاء سوپاپ محفظه خلاء EGR ، انوع كنترل كننده فشار خلاء به دو نوع مكانيكي كه EGR كمتري مصرف مي‌كند (%15 تا 5) و نوع الكترونيكي كه EGR بيشتري (بيش از %15) مصرف مي‌كند تقسيم مي‌شود.

•        1ـ نوع كنترلي فشار خلاء:

•        اين نوع پايه‌اي‌ترين كنترل كننده است، كه سوپاپ EGR را با استفاده از فشار خلائي دريچه گاز ، كنترل مي‌كند. درحالت دور آرام يا موقعي كه دريچه گاز كاملاً باز است، فشار ورودي به اندازه كافي كم مي‌شود تا توسط نيروي فنري EGR ديافراگم EGR تحت تاثير قرار بگيرد. سپس سوپاپ EGR  بسته مي‌شود. در غير اينصورت نرخ EGR بنا به بزرگي مدخل خلاء، از سوپاپ EGR به منيفولد هوا منتشر مي‌شود

•        3ـ نوع كنترل الكترونيكي:‌

•         اين نوع، اطلاعات دريافتي وضعيت عملكرد موتور از طريق سنسورهاي مختلف و سيگنال‌هاي ميكروپروسسور را مورد استفاده قرار مي‌دهد تا شير برقي را را به كار اندازد و باز شدن سوپاپ EGR راكنترل كند.

 

چراغ چك :

اين چراغ در اغلب خودروهاي در روي پنل قرار ميگيرد وبه شكل زرد رنگ مي باشد در صورت بروز اشكال در سيستم ECU فرمان روشن شدن رابه چراغ صادر منماييد تا راننده را از بروز اشكال در سيستم  مطلع سازد

مدار الكتريكي آن تشكيل شده است دو پابه كه يكي به ECU  و يكي به سوئيچ وصل مي گردد

شرح كار :

پس از باز شدن سوئيچ Ecu چراغ اخطار را روشن ميكند اما بعد از زدن استارت وروشن شدن خودرو

ECU برق چراغ عيب ياب را قطع مي نمايد

اما در عملكرد چراغ عيب ياب متوان آن را بدين شكل تشريح كرد كه:

1.       در عملكرد نرمال يا ايراد كوچك: هنگامي سوئيچ باز است چراغ روشن ميگردد

2.       ايراد بزرگ :ايرادي كه در نتيجه موارد زير ايجاد ميگردد

A.خطر خرابي موتور وجود دارد

B.خطر امنيتي وجود دارد مانند آتش سوزي 

C.احتراق ناقص وانتشار آلاينده وآسيب رسيدن به كاتاليست وجود دارد

اما چراغ چك در صورت خرابي سنسور اكسيژن ، كويل ، انژكتور ، ناك سنسور ، ECU و...... روشن

 ميگردد